انسان چې په دې زمکه او نړۍ کښې د کله نه د ژبې څښتن شوی دی او خبرې يې شروع کړې دي نو د خيالاتو تصوراتو د څرګندونې د پاره د علامتونو او نخښو په ايجاد کولو سره د ليک په لور هم راغلی دی– دغسې انسان کله د تورو او کليمو د پاره د شميرو راوړنه کړې ده او کله يې د شميرو د پاره د تورو او کليمو راوړنه کړې ده- چې دغه دواړه راوړنې يې د ژبې برخه وه- د ابجدي کليمو راوړنه خو انسان نن نه پنځه نيم زره کلونه پخوا په سوميري تهذيب کښې شروع کړې ده چې په عربي تهذيب کښې يې وده موندلې ده او تر ننه دغه عربي ابجد رواج لري – دغسې د يو نه تر لس زره شمير د ابجد په اتو کليمو کښې راګير شوی دی چې دا د شميرو د پاره د کليمو راوړنه ده- دغسی کله مونږ د تاريخونو شميره په ابجد کښې بيانوو او کله د کلمه طيبه لفظونو د پاره ۷۸۶ شميره راوړو- ګويا يادوو شمير خو مراد مو لفظونه وي– او کله يادوو لفظونه خو مراد مو شميره وي لکه خوشال بابا چې لفظ غصج نه ۱۰۹۲ هجري کال مراد اخستیدی – او يا نورو کلاسيکي شاعرانو تاريخي شميرې په ابجدي لفظونو بيان کړي دي-
دغسې شميره هم په ډيرو ژبو کښې د لفظونو د پاره راوړلی شي – کله د محاورې په توګه او کله د عمومي اظهار د پاره- لکه په عربۍ کښی چې د اويا شميره د زيات شمير د پاره راوړلی شي- حضور اکرم به چې کله د کافرو ايمان راوړلو او بخښلو د پاره دعا غوښته نو الله ورته د وحي په ذريعه ووييل چې دوئ د پاره که اويا واره هم دعا وغواړې خو بخښنه يې نه کيږي- دلته اويا نه مراد دی زيات واره يا ښه ډير ځله- دغسې په عيساييت کښې هم ډير لوې جرم د پاره شميره راوړلی شي اووه ګناهونه- په انګريزۍ کښې هم د غصې سړولو د پاره وييلی شي- تر لسو شماره- اردو کښې هم د –بيسيون دفعه– نه مراد دی — ډير ځله- پښتو کښې هم وييلی شي چې شل ځله خو مې درته ووييل– خو مراد ترې شل نه وي بلکې ډير ځله وييل وي- يا دا چې — ما نه بغير دې شل نه کړه- يعنې مسله دې حل نه کړه- يا دا چې د تسلۍ د پاره وييلی شي چې — ته به ووايې چې شپاړس- يعنې افرين به راته ووايې- يا دا چې په ما خو دې ګياره باره تير کړل يعنې ورهم او وييره دې راباندې تير کړل- يا دا چې فلانی خو — نه تين دی او نه تيره- په فارسۍ کښې هم شش وپنج کښې مبتلا کيدلو نه مراد دی حيرت سره مخ کيدل- داسې په دغو ټولو ژبو کښې نور هم مثالونه شته خو د خوند خبره دا ده چې دغه شميره د ژبې په حيث ادب او شاعرۍ کښې هم شتون لري- لکه هندي سندره– ايک دو تين– چار پانچ چهه سات اټ نو دس ګياره– باره تيره– تيره کرو ګن ګن ګن کے– او يا پښتو کښې چې فلمي سندره ده– تيرې چپې هيرې کړه راتلونکې چپې شماره– سوله پندره ياره- سوله پندره ياره- يا زما خپل شعر کښې ما –دوه سترګې څلور نيول– د انتظار د پاره راوړې دي-
دا دوه سترګې چې څلور مې دي نيولي
دا هم تا ته ستا په لور مې دي نيولې
يا د فيض احمد فيض دې اردو شعر کښې د –چار دن–شميره
اک فرصت ګناه ملي وه بهی چار دن
ديکهے هين هم نے حوصلے پروردګار کے
يا زمونږ د زلمي احد امين رهبر سندره–
دوه او دوه څلور–
نوره د خوند خبره دا ده چې په برلن کښې يو نقاش او مصور tiemer د timero ۱ ټايميرو په نوم نولس سوه يو ويشتم کښی د شميرو د نظام يو مکمله ادبي ژبه اولس ته وړاندې کړه چې د اظهار کامل نظام لري -تر دې چې پکښې ادبي ليکونه هم شوي دي– د دغه ژبې يوه جمله د مثال د پاره داسې ده چې وييلی شي چې –زه تا سره مينه کوم– نو جمله په شميرو کښی داسې وي – 1-80-17 او داسې نور مثالونه يې په نټ لټولی شئ-
ګويا شميره او حساب کتاب چې په ژوند کښې هسې هم په هره څانګه کښې خپل ضرورت او اهميت لري نو يو اړخ يې دا هم دی چې شميره د ژبې لفظونو او اظهار وسيله هم ده-
