ډاکټر حنيف خليل
قوم او ملت
خيل يا قبيله نسل امت او قوم ټول بيل بيل دي– ډير خلق خېل يا قبيلې ته هم قوم وايي او نسل يا امت ته هم— د قوم تعريفونه هم په سياسي مذهبي او ټولنيزو علومو کښې بيل بيل دي—…
په کتاب څو خبرې– زما د څو زړو ليکونو نوي ترتيب سره
نن د کتاب نړيواله ورځ ده نو ملګرو سره د کتاب په اړه څو خبرې شريکول غواړم- د کتاب د پاره دوه توري په ټوله نړۍ کښې زيات مستعمل دي—په مغربي نړۍ کښې book او په مشرقي نړۍ کښې –کتاب—وړومبے…
د اظهاريت جمالياتي نظريه او د استاد پسرلي صاحب يو شعر
دغه اصطلاح په نفسياتو، جمالياتو او ځينو نورو فني مباحثو کښې هم راوړلے شي او د يوې ادبي اصطلاح په حېث هم د دغو بحثونو برخه جوړېږي. د اظهاريت اصطلاح د جمالياتو په فلسفه کښې د اټلي مفکر او دانشور…
د رحمان بابا تعلي او د خوشحال بابا وضعداري
خوشحالا او دولتا مې غلامان دي زه رحمان په پښتو ژبه عالمګير يم د رحمان بابا د دغه شعر په اړه ډير نقادان دا راې لري چې دا د رحمان بابا نه دی بلکې د هغه ديوان ته چا له…
د قيصۍ زيږون او سفر
د قيصۍ وجود د انسان د ګويا کيدلو سره سم راغلے دے- ځکه چې انسان چرته هم څۀ واقعه يا حادثه ليدلې ده- نو هغه ئې نورو خلقو ته رسولې ده چې له خپله ځانه يې پکښې کمے زياتے هم…
د غني د حسن تصور او خالق
پخوانۍ يوناني فلسفه کښې کايناتي حسن د خالق د ازلي حسن اظهار ګڼلی شوی دی- د غني خان هم دغه تصور دی خو په خپل انداز — خپل سرور او مستۍ سره- غني د تمام کائنات دَ حسن سرچشمه د…
پېسه ټکه
انسان په مختلفو شکلونو خپلې ماضي ته د تلو هڅه کوي ځکه چې د ماضي نه بغير انسان نيمګړی وي– يوه لاره ماضي ته د تللو دا هم ده چې په مختلفو دورونو کښې انسان د کرنسي يعنې پيسو استعمال…
هنر– فن يا ارټ– يعنې څه
شاعري مصوري اداکاري موسيقي او ځنې نور- دغه ټول ښکلي هنرونه يا فنون لطيفه ګڼلی شي خو ولې او څنګه- فنونه په دوه قسمه دي. يو ته لطيف فنونه وئيلے شي او دوېم ته صناعي يا مصنوعي. په مصنوعي فنونو…
تحريک او نظريه د ادب په تناظر کښې
تحريکونه د دوو بنيادي لارو نه سر ښکاره کوي يو د انداز اسلوب يا سبک نه او دويم د نظريې نه– يعني ځينې سبکونه په ارتقايي شکل تحريکونه جوړېږي او ځينې (Theorie) يا نظرئې تحريکونه جوړېږي،دا نظريات هم هغسې کېدے…
حمزه څنګه د غزل بابا شو
د شلمې صدۍ په شاعرانو کښې حمزه بابا هغه شاعر دے چې د پښتو غزل سره ئې نامه د لازم او ملزوم حيثيت لري- حمزه بابا ته د پښتو نوميالي شاعر ملک الشعراء سمندر خان سمندر پۀ يوه مشاعره کښې…